آزمایشگاه مهندسی ژئوتکنیک

سرپرست آزمایشگاه
نام و نام خانوادگی
جواد جلیلی

رزومه

jalili@iiees.ac.ir

آزمایشگاه ژئوتکنیک و مکانیک خاک پژوهشگاه که فعالیت خود را از سال ۱۳۷۲ آغاز کرده است، امروزه به عنوان یکی از پیشرفته‌ترین مراکز تحقیقاتی کشور در حوزه ژئوتکنیک شناخته می‌شود. با تکیه بر تجهیزات پیشرفته و تخصصی که در طول سال‌های ۱۳۷۷ و ۱۳۸۴ به مجموعه اضافه شد، این آزمایشگاه توانسته است نقش موثری در ارتقای دانش فنی و ایمنی سازه‌ها در برابر مخاطرات ژئوتکنیکی، به ویژه زلزله ایفا کند.

تجهیزات مدرن این آزمایشگاه امکان بررسی دقیق رفتار دینامیکی خاک‌ها در شرایط شبیه‌سازی شده زلزله و تعیین پارامترهای کلیدی برای تحلیل خطر لرزه‌ای و طراحی سازه‌های مقاوم را فراهم می‌سازد. توانمندی‌های این مرکز در سه حوزه اصلی متمرکز است: مدل‌سازی فیزیکی، آزمایش‌های آزمایشگاهی بر روی نمونه‌های خاک (نمونه‌های ساخته شده و  یا برداشت شده) و انجام آزمایش‌های صحرایی.

این تنوع در روش‌ها و تجهیزات، امکان انجام طیف وسیعی از آزمایش‌های تخصصی را برای نیازهای پژوهشی و صنعتی فراهم کرده است. در نتیجه، این آزمایشگاه نه تنها به عنوان مرجعی علمی در تحقیقات ژئوتکنیکی شناخته می‌شود، بلکه با ارائه خدمات تخصصی خود به بخش صنعت، کمک شایانی به بهبود کیفیت و ایمنی پروژه‌های عمرانی کشور نموده است.

آزمون‌هایی نظیر دانه‌بندی، حدود آتربرگ، تراکم، مقاومت برشی، تحکیم و آزمایش‌های پیشرفته‌تر نظیر سه‌محوری و برش مستقیم، اطلاعاتی کمی و کیفی در خصوص خواص فیزیکی، هیدرولیکی و مقاومتی خاک ارائه می‌دهند. این داده‌ها پایه و اساس مدل‌سازی رفتار خاک در شرایط بارگذاری مختلف، ارزیابی پایداری سازه‌ها، انتخاب نوع و عمق پی، و طراحی سیستم‌های پایدارسازی خاک محسوب می‌شوند.

روش‌های مختلف ژئوفیزیکی در مقایسه با روش‌های دیگر شناخت زمین ازجمله روش گمانه زنی، بدلیل سهولت کار و عدم ایجاد دستخوردگی در محیط، امتیازات خود را دارد. همچنین این روش‌ها اطلاعات وسیع و گسترده‌ای را چه در عمق و چه در مناطق نزدیک به سطح زمین در مدت زمان کوتاه‌تری نسبت به دیگر روش‌ها دراختیار قرار می‌دهد که کاربرد این اطلاعات در کنار نتایج دیگر روش‌های شناخت زمین، منجر به تهیه اطلاعات جامع‌تری خواهد شد.

بازدیدکنندگان امروز
0
صفحات بازدید شده امروز
0
بازدیدکنندگان در ماه
0
صفحات بازدید شده در ماه
0

مختصري از چيستى و اهداف بيانيه صيانت از داده ها:

اطلاعات شخصى هر فرد، بخشى از حریم خصوصى وى محسوب میشود. حفاظت بيشتر از حقوق شخصى افراد، نه تنها موجب حفظ امنيت كاربران شده، بلكه باعث اعتماد بيشتر و مشاركت آنها در فعاليت هاى جارى میگردد. هدف از این بيانيه، آگاه ساختن شما درباره نوع و نحوه استفاده از اطلاعاتى است كه در هنگام بازدید از سایت، از جانب شما دریافت خواهد شد.

 برخى موارد قانونى در رابطه با حریم خصوصى و صيانت از داده:

پژوهشگاه بین المللی  زلزله شناسی و مهندسی زلزله بر اساس ماده 7 تصویب نامه شماره 1127128 شوراي عالی اداري مورخ 1395/12/28 خود را ملزم به رعایت حریم خصوصی همه افراد و كاربران وبگاه دانسته و از كاربران آن دسته از اطلاعات را كه فقط به منظور ارائه خدمات كفایت میكند، دریافت كرده و از انتشار آن یا در اختيار قرار دادن آن به دیگران خودداري مینماید.

 اهداف از گرفتن برخی اطلاعات

اطلاعات جمع آوري شده از بازدیدكنندگان، صرفا براي بهبود كيفيت خدمات و محتواي سایت مورد استفاده قرار میگيرند و هيچ بخشی از اطلاعات شخصی شما را بدون اطلاع و اجازه ي قبلی، با فرد یا موسسه دیگري در ميان نخواهيم گذاشت. ثبت نشانی IP شما به ما كمک میكند تا در تشخيص و رفع مشكلات مربوط به سرویس دهنده و كنترل بهتر آن اقدام كنيم.

نوع اطلاعاتی كه از كاربران جمع آوري میشود

  • اطلاعلات هویتى: نام، نام خانوادگى (ویژه متقاضیان خدمات تکمیلی)
  • اطلاعات تماس: شماره تلفن همراه، آدرس، ایميل (ویژه متقاضیان خدمات تکمیلی)
  • اطلاعات تجهيزات سخت افزارى مانند مشخصات رایانه و تجهيزات مرتبط (ویژه همه بازدیدکنندگان وبسایت)
  • اطلاعات نرم افزارى مانند سيستم عامل، آدرس IP، نوع مرورگر، زمان دسترسى و آدرس وبسایت هاي ارجاع دهنده (ویژه همه بازدیدکنندگان وبسایت)

 

 چگونگی استفاده از داده هاي جمع آوري شده

  • ارسال ایمیل به كاربران به منظور اطلاع رسانی و پيگيري در صورت نياز
  • ارائه خدمات فناوری و قانونی به دانشجویان، اعضاي هيات علمی و …. مانند درخواست داده های زلزله
  • بهبود كيفيت خدمات ارائه شده
  • اطلاعات دریافتی صرفاً در اختیار متولیان مربوط به درخواست کاربران قرار می‌گیردکه این متولیان مورد تائید سازمان می‌باشند
  • دریافت آمارهاي مختلف از كاربران و نحوه استفاده ي آنها از سایت و خدمات آن و ایجاد پایگاه داده هاي آماري مورد نياز

 

تدابير حفاظت از داده ها

پژوهشگاه بین المللی  زلزله شناسی و مهندسی زلزله حفاظت و حراست از اطلاعات شخصى شما را امرى بسيار جدى و مهم میداند. همچنين میتوانيد مطمئن باشيد كه از آن تنها بر اساس اصول مطرح شده در این بيانيه استفاده میشود. این سازمان از تجهیزات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری پیشرفته جهت جلوگیری از نفوذ نرم‌افزارهای مخرب استفاده می‌کند.

 در هرحال تعهدات و مسئولیت های ما محدود  به توانایى ها و امکانات ما بوده و ما در قبال اقدامات مجرمانه و یا حوادث و رویدادهاى غيرمترقبه یا اتفاقاتى كه منتسب یا ناشى از اقدامات ما نباشد مسئوليت و یا تعهدى نخواهيم داشت.

 

دستگاه آزمایش سه‌محوری پیشرفته استاتیکی همراه با ۸ سلول کمکی، یک سیستم پیشرفته ژئوتکنیکی است که با قابلیت انجام آزمایش‌های استاتیکی و دینامیکی، امکان بررسی دقیق رفتار خاک‌ها را فراهم می‌سازد. این دستگاه با دارا بودن ۸ سلول کمکی مستقل، قابلیت انجام همزمان چندین آزمایش را داشته و می‌تواند تا فشارهای محصورکننده ۲ مگاپاسکال (۲۰ بار) و فشارهای محوری تا ۱۰ مگاپاسکال (۱۰۰ بار) را با دقت ±۰.۱٪ اعمال نماید. از جمله کاربردهای اصلی این دستگاه می‌توان به تعیین پارامترهای مقاومتی خاک مانند زاویه اصطکاک داخلی (φ) و چسبندگی مؤثر (c)، مطالعه رفتار خاک تحت بارگذاری‌های مختلف، بررسی اثر فشار منفذی بر مقاومت خاک، و تحلیل رفتار خاک در شرایط زهکشی شده و نشده اشاره کرد. مزیت اصلی استفاده از ۸ سلول کمکی، افزایش بهره‌وری و کاهش زمان آزمایش‌ها از طریق امکان انجام آزمایش‌های همزمان و مقایسه نتایج آن‌هاست. این دستگاه مطابق با استانداردهای بین‌المللی ASTM D2850، ASTM D4767 و ASTM D7181 عمل کرده و به عنوان ابزاری ضروری برای شناسائی ژئوتکنیکی و طراحی‌های مهندسی شناخته می‌شود.

این دستگاه‌ها از تجهیزات تخصصی آزمایشگاه‌های ژئوتکنیک برای مطالعه رفتار تحکیمی خاک‌های ریزدانه تحت بارگذاری محوری می‌باشند. دستگاه‌های تحکیم یک‌محوری قادر به اعمال فشارهای فشاری تا ۱۲.۸  و 64 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع بوده و با استفاده از سیستم‌های مکانیکی، امکان اندازه‌گیری میزان تغییر شکل و نرخ تحکیم خاک را فراهم می‌کنند. اجزای اصلی این دستگاه شامل قاب بارگذاری، سلول تحکیم، سیستم اعمال بار، اندازه‌گیرهای تغییر شکل و سیستم ثبت داده‌ها می‌باشد. کاربردهای اصلی این دستگاه شامل تعیین ضرایب تحکیم (Cv)، ضریب تراکم پذیری (av)، شاخص تراکم (Cc) و شاخص تورم (Cs) خاک‌های رسی و سیلتی است. از دیگر کاربردهای مهم آن می‌توان به پیش‌بینی نشست پی‌های سطحی، بررسی پتانسیل نشست خاک‌های تحکیم‌شونده، مطالعه رفتار خاک‌های دارای پدیده خزش و ارزیابی اثر بارگذاری‌های بلندمدت بر خاک اشاره کرد. این آزمایش‌ها عمدتاً مطابق با استاندارد ASTM D2435 انجام می­شود.

این دستگاه برای بررسی رفتار خاک تحت بارهای پیچیده دینامیکی بکار می­آید. تنها در این دستگاه است که نمونه خاکی می­تواند 4 درجه آزادی (محوری، عمود و در راستای قطر و پیچشی) را تجربه کند و امکان تغییرات مستقل هر یک از سه مولفه تنش اصلی در آن فراهم است. تحلیل نتایج این آزمایش نیازمند تبحر و دانش فنی متناسب است و بیشتر در مطالعات پژوهشی از آن بهره برده می­شود.

این دستگاه پیشرفته برای مطالعه رفتار خاک تحت بارگذاری محوری و جانبی تناوبی طراحی شده است و قابلیت انجام آزمایش‌های سه‌محوری تناوبی را دارد. وجود ۶ سلول کمکی امکان آماده سازی چند نمونه را فراهم می نماید که در آزمایش بر روی نمونه های ریزدانه و پروسه زمانبر اشباع و تحکیم آنها، امری مغتنم است. این دستگاه در تحلیل رفتار خاک تحت بارهای لرزه‌ای و مطالعات روانگرایی بیشترین کاربرد را دارد. قابلیت‌های منحصربه‌فرد آن مانند کنترل دقیق فشار منفذی، اندازه‌گیری تغییر حجم نمونه و ثبت داده‌های پیوسته، این دستگاه را به ابزاری ضروری در تحقیقات پیشرفته ژئوتکنیک تبدیل کرده است.

این دستگاه پیشرفته جهت مطالعه رفتار خاک‌های غیراشباع تحت بارگذاری‌های استاتیکی و دینامیکی طراحی شده است.

المان­های خمشی (Bender Element) امکان اندازه‌گیری سرعت موج برشی (Vs) و محاسبه مدول برشی کوچک‌کرنش (Gmax) خاک را فراهم می‌کنند. در این روش، یک جفت المان پیزوالکتریک (فرستنده و گیرنده) در دو انتهای نمونه خاک نصب شده و با ارسال امواج برشی، مشخصات دینامیکی خاک با دقت بالا اندازه‌گیری می‌شود. مزیت اصلی این روش، اندازه گیری مدول برشی کرنش­های کوچک در همان نمونه خاکی است که در آزمون سه محوری دینامیکی مورد استفاده قرار خواهد گرفت. در هر حال المان های خمشی در بارگذاری­های با کرنش بزرگ بعدی در نمونه حضور دارند.

دستگاه لرزه نگار ABEM ۲۴ کاناله ابزاری برای اندازه گیری و ثبت امواج لرزه ای است که از 24 کانال برای ثبت همزمان امواج از سنسورهای مختلف استفاده می­کند. این دستگاه برای مطالعات لرزه­نگاری امواج انعکاسی، انکساری، درون چاهی دیگر کاربردهای مرتبط با اندازه­گیری امواج لرزه ای کاربرد دارد.

اسپارکر(BIS-SH | S-Wave Source ،SBS42 | P-Wave Source )،امواج فشاری و برشی را در گمانه­های پر از آب تولید می­کند. انرژی آزاد شده از طریق یک کابل کواکسیال که توسط دو الکترود جرقه مجاور ایجاد می­شود، تخلیه می­­گردد. تخلیه جرقه، آب را توسط یک پلاسمای فشار بالا تبخیر می­کند. این حباب­ها بخار تولید می­کند و در نتیجه امواج لرزه­ای با فرکانس بالا تولید می­کنند.

یک ابزار چندمنظوره و دقیق برای مطالعات مقاومت سنجی و قطبش القایی است که در اکتشاف معدن، آب‌های زیرزمینی، مهندسی عمران و مطالعات زیست‌محیطی کاربرد گسترده‌ای دارد. این دستگاه با بهره‌گیری از نرم‌افزارهای پردازشی پیشرفته، امکان تحلیل دقیق‌تر و تفسیر جامع‌تر داده‌های زیرسطحی را در اختیار محققان و متخصصان قرار می‌دهد.

این سوند سه مولف ه­ای پیشرفته قادر به اندازه‌گیری امواج لرزه‌ای در سه جهت عمود بر هم (X, Y, Z) است که برای انجام آزمایش لرزه­ نگاری درون­ چاهی استفاده می ­شوند. این نوع آزمایش برای مطالعه امواج لرزه­ ای در عمق زمین انجام می­شود. با قرار دادن ژئوفون­ های سه مولفه­ ای در عمق ­های مختلف چاه، امواج لرزه­ای که در سطح ایجاد می­شوند، در داخل چاه اندازه­ گیری می­ شوند. 

این ژئوفون­ ها برای اندازه­ گیری حرکت زمین در سه جهت مختلف (عمودی و دو جهت افقی) استفاده می­ شوند. این اطلاعات برای مطالعه دقیق­تر امواج لرزه ­ای و تعیین ویژگی­ های زمین، مانند سرعت و نوع امواج، به کار می­ روند.

ژئوفون­ ها یکی از حساس­ ترین بخش ­های یک عملیات لرزه­ نگاری می­ باشند که به دو نوع ژئوفون P و S تقسیم می ­شوند. دقت و حساسیت ژئوفون نقش بسیار مهمی در کیفیت دیتای ثبت شده در عملیات لرزه­ نگاری دارد. ژئوفون­ ها برای دریافت پاسخ های فرکانسی مختلف طراحی می­ شوند که گستره این فرکانس­ها با توجه نوع عملیات لرزه ­نگاری و هدف آن عملیات، متفاوت می­باشد. ژئوفون‌های موج S (برشی) و موج P (تراکمی) برای اندازه­گیری امواج لرزه‌ای با ویژگی‌های متفاوتی طراحی می‌شوند. ژئوفون‌های موج P به امواج طولی و سرعت بالایی حساس هستند، در حالی که ژئوفون‌های موج S به امواج عرضی و حرکت عمود بر جهت انتشار موج پاسخ می‌دهند.